‘Elke dag als ik opsta voel ik me schuldig dat er mensen naar de voedselbank gaan’

Als ik Allal bel om te vragen of ik hem mag interviewen om terug te blikken op zijn politieke loopbaan, zegt hij: dan hebben we wel even nodig. Iedereen die Allal kent zal weten dat hij graag uitgebreid vertelt over alles wat hem aan het hart gaat. En dat is veel. Dankzij zijn grote sociale belangstelling kent hij, naar eigen zeggen, iedereen in Baarn en is hij op de hoogte van alles wat er speelt in deze gemeente. In het dagelijks leven organiseert hij veel activiteiten in Baarn voor jongeren zoals voetballen, taalcursussen en ontmoetingsdagen.

Allal voelde zich al lang maatschappelijk betrokken, ook al voor hij de lokale politiek in ging, zo vertelt hij als ik hem vraag hoe het allemaal begonnen is. Hij werkte in 2001 mee aan Panorama 2015, de toekomstvisie van de gemeente Baarn die samen met inwoners werd uitgedacht. Daarbij pleitte hij vooral voor meer aandacht en voorzieningen voor jongeren, zodat zij niet allemaal weg zouden gaan uit Baarn en de gemeente verder zou vergrijzen. De echte aanleiding voor hem om politiek actief te worden was echter de Actie Oosterhei in 2006.

Er waren in die tijd plannen om de oude woningen aan de Oosterhei, waar Allal met zijn vrouw en drie dochters in de Vogelbuurt woont, te slopen en nieuwbouw neer te zetten. “Het waren hele oude woningen, maar wel met een lap grond. Daar wilden ze allemaal blokken van maken. En ze hebben aangeboden: je kan terugkomen als het is gebouwd. Maar op het moment dat ze betaalbare woningen gaan slopen en beginnen met nieuwbouw, en je moet naar een sloopwoning, dan zal je daar ook blijven. Dan gaan de prijzen namelijk omhoog en is het niet betaalbaar meer, dan kom je nooit meer terug. Toen ben ik mensen als het ware gaan opruien. Om samen in opstand te komen.” Zo kwam hij om tafel te zitten met de PvdA, bij wie hij zijn verhaal deed.

Daarna besloot hij bij die partij betrokken te blijven en te helpen op de achtergrond. Bij de verkiezingen in 2006 stond hij voor de partij op de kandidatenlijst, maar op een lage plek en zonder intentie om daadwerkelijk in de raad te komen. Toch werd hij op een paar stemmen na bijna verkozen. Hij bleef daarna achter de schermen informatie verzamelen, vooral over zaken die volgens hem beter konden in Baarn. Dat leek niet altijd op prijs gesteld te worden bij zijn partij, die toen deel uitmaakte van de coalitie.

In de raad

Drie jaar later, in 2009, was dan toch echt zijn debuut in de raad, toen hij bij de PvdA een raadslid wegens ziekte verving. Met de verkiezingen in 2010 stond hij opnieuw op de kandidatenlijst. Op basis van voorkeursstemmen kwam hij als tweede uit de bus. De gang van zaken binnen de partij kon echter niet altijd Allals goedkeuring krijgen. Hij wilde de beloftes waarmaken waarvoor hij gekozen was. “Op een gegeven moment kwamen we met elkaar in aanvaring en in juni heb ik gezegd: ik neem afscheid van jullie, ik ga weg en neem mijn zetel mee.”

Toen kwam hij in zijn eentje in de raad, als de eenmanspartij Groep Allal Ennahachi. “Vier jaar lang heb ik keihard gewerkt. Ik deed heel veel met andere partijen, soms via GroenLinks, of de BOP, of de LTS.” Hij stelde zich steeds op als onafhankelijk raadslid dat waarschuwde als er iets mis dreigde te gaan in Baarn. “Ik deed alles zelf en kwam via via aan al mijn informatie. Mensen kwamen gewoon bij mij thuis, en kwamen me zeggen: dit gaat er gebeuren, zo gaat het gebeuren.” Zo was hij van alles op de hoogte.

Na vier jaar wilde hij eigenlijk stoppen. Het was zwaar werk, en het demotiveerde hem dat met zijn informatie en waarschuwingen voor zijn gevoel vaak niks gedaan werd. Verschillende partijen benaderden hem echter om zich voor hen kandidaat te stellen voor de verkiezingen van 2014. Eén daarvan was GroenLinks. Allal werkte al vaak met GroenLinks samen als eenmansfractie en had er in principe wel oren naar. “GroenLinks is een partij die er voor iedereen is. Ongeacht je geslacht, ongeacht hoe je eruit ziet, het maakt niet uit wie je bent… als je maar meedenkt. En dat spreekt mij heel erg aan. Voor de natuur, voor de mens, voor het dier, ze komen voor iedereen op.”

Toch had hij nog wel twijfels. “Ik heb aangegeven bij Margreet Breukelaar, die toen bestuurslid was: ik wil wel meedoen, maar ik heb andere gedachten. Ik ben een heel sociaal persoon. Als het aankomt op mensen die echt niks hebben, mensen die in de schulden zitten, jongeren die iets willen en het niet voor elkaar krijgen, dáár ga ik voor. Daar zijn wij ook voor, zei ze. Ik zei, weet je het zeker? Ze zei, ik weet het zeker. Toen ben ik er ingerold.”

Weegschaal

Allal is misschien een atypisch raadslid geweest. Het in gesprek gaan met inwoners lag hem beter dan het woord voeren in de raad. “In de raad zeg ik niet veel. Maar de informatie die in de raad een rol speelt, daar ga ik achteraan. Dat zoek ik echt nauwkeurig uit.” Met zijn gedetailleerde uitzoekwerk en vasthoudendheid heeft hij ongetwijfeld meerdere wethouders tot wanhoop gedreven. “Op het moment dat ik iets belangrijks vind, geef ik het door aan Heidi en laat ik haar het spel spelen.” Over het vertrouwen tussen hem en Heidi zegt hij, bloedserieus: “Ze is net mijn zus.”

Ik vraag Allal waar hij vooral trots op is, als hij terugdenkt aan zijn tijd bij GroenLinks. Hij denkt als eerst aan zijn inspanningen voor het sociale domein, waaronder de zorg en de BBS. “Maar Heidi en ik deden eigenlijk alles samen. Kriskras door elkaar heen. Daar ben ik zeer trots op, dat wij altijd goed met elkaar konden overleggen waardoor wij heel veel voor elkaar hebben gekregen. Informatie waarvan zij zegt: daar heb ik geen tijd voor, dan neem ik het over. Andersom ook. En veel mensen hebben ons ondersteund, waaronder Jeroen Bosman. Daar ben ik zeer dankbaar voor, want hij deed heel veel voor ons. Ik ben blij dat hij het nu overneemt.”

Voor Allal is het essentieel om naar iedereen te luisteren, ongeacht wie ze zijn. Wat niet betekent dat je direct alles moet aannemen: hij hecht groot belang aan het zorgvuldig afwegen en meenemen van alle stemmen en perspectieven. “Zoals een weegschaal bij de rechter: de rechter kijkt naar beide kanten. Zo moet je ook met gemeenschapsgeld omgaan, voorzichtig en sociaal. GroenLinks is daar heel eerlijk in, we wegen alles tegen elkaar af.” Op die manier denkt hij dat hij veel vertrouwen heeft opgebouwd bij de mensen die bij hem zijn verhaal komen doen.

Zijn inspanningen voor jongeren in Baarn zijn een mooi voorbeeld van de manier waarop hij zorgt dat ieders perspectief wordt meegenomen. Hij vertelt graag over hoe hij jaren geleden een belangrijke rol speelde in de bemiddeling tussen de politie, de gemeente en jongeren die overlast veroorzaakten. De burgemeester belde hem er destijds ’s nachts voor het bed uit. “Mijn vrouw zegt: wat is er aan de hand? Ik zeg, de burgemeester belt me om 3 uur. Ik pak de telefoon. Kun jij ons helpen? zegt hij. Ik zeg, wat is er aan de hand? Ik mijn joggingboek, jas en slippers aangetrokken en erheen.”

Het ging om jongeren die ’s nachts steeds aan het voetballen en schreeuwen waren in de wijk, waarna bewoners boos de politie belden wegens overlast. Toenmalig burgemeester Harry Smith vroeg of Allal het kon oplossen. “Ik zeg, binnen vijf minuten zijn ze weg, let maar op. Ik zeg, komen jullie allemaal eens om mij heen staan. Ik zeg, opdonderstralen allemaal, anders ga ik morgenochtend bij al jullie ouders aanbellen en zeggen wat er is gebeurd. Binnen vijf minuten was er geen hond meer te zien. Geen hónd, iedereen was weg.”

Het helpt dat Allal alle jeugd kent, maar ook dat hij open naar hen luistert, zonder te veroordelen. Het voorval kreeg een vervolg toen Allal het initiatief nam om met een paar woordvoerders van de jongeren, de wijkagenten en een welzijnsmedewerker om tafel te gaan. Aan de agenten vroeg hij zich niet op te stellen als ‘kwade politie’; aan de jongeren vroeg hij om nu echt met oplossingen te komen. “Ik heb gezegd: we gaan nu een nieuwe bladzijde openslaan. En die bladzijde moeten wij vullen.”

Het gesprek kwam er. “De jongeren zeiden: we kunnen helemaal nergens heen in Baarn. Alles is dicht, of wij mogen niet naar binnen. Geen hangplek, geen sociaal leven. Toen zijn we gaan kijken naar mogelijkheden.” Uiteindelijk kwam er een speciale jongerenontmoetingsplek, waar later ook gratis wifi aan werd toegevoegd, en in 2015 een Cruyff Court waar alle jongeren uit Baarn samen konden voetballen. De afspraak was dat ze alleen op die plekken mochten hangen.

Ongelijkheid

Een andere groep in de Baarnse samenleving waar Allal veel voor heeft gedaan zijn mensen die in de schulden zitten. Eén van de vele voorbeelden is die keer dat een vrouw met twee kinderen hem een brief stuurde omdat ze in het nauw gekomen was, en de gemeente en sociale dienst haar niet meer wilden helpen. Allal ging alle instanties langs en ook de burgemeester.

“Ik zei: u bent de burgervader. Die vrouw is uw dochter, als het ware. Als wij haar niet helpen, dan komt ze in de schuldsanering terecht. Wie moet dat dan gaan regelen? De gemeente. We kunnen haar beter nú al helpen, zodat zij uit de problemen komt, in plaats van achteraf met veel problemen en veel onnodige geldinvestering. Je kunt toch beter een kort straatje nemen, in plaats van een hele wijk om uiteindelijk bij hetzelfde huis uit te komen?” De burgemeester en wethouders gingen in beraad, gaven hem gelijk en schoten de vrouw te hulp. “Die vrouw was blíj en heeft bloemen gebracht… Ik zeg nee, neem ze weer mee, ik hoef helemaal niks. Als jouw kinderen zijn geholpen ben ik tevreden.”

Ik vraag Allal waar het toch vandaan komt, dat hij zich zo verantwoordelijk voelt voor mensen die in de problemen zitten. “Elke dag als ik opsta voel ik me schuldig dat er mensen naar de voedselbank gaan,’ begint hij. “Zo’n rijk land, zo’n rijk dorp als Baarn… en mensen gaan naar de voedselbank. Dat maakt mij zó kwaad. Kijk, verschillen bestaan: iemand kan heel rijk zijn, en iemand kan arm zijn. Maar we moeten elkaar helpen als we dat kunnen. Natuurlijk wil iedereen een buffer hebben, voor als iets je overkomt. Maar dat wil niet zeggen dat je moet stapelen met geld, terwijl je ziet dat andere mensen niks hebben.”

Onrechtvaardigheid vindt Allal verschrikkelijk. “Als ik jou zie en je hebt niks, en ik heb geld in m’n zak en ik gun het jou niet… Wie is er blij dan? Jij bent niet blij, en ik heb wel geld, maar daar ben ik niet gelukkig mee. Beide zijn we niet blij.” Ooit vroeg een burgemeester hem waarom hij niet in een net pak naar de raad kwam. “Ik zeg, zolang in Baarn mensen arm zijn, kom ik nooit met een pak aan. Met hetzelfde als wat ik draag op straat, net als de inwoners, kom ik naar de raad.”

Aan de raad en het college wil hij meegeven dat ze dichter bij de inwoners moeten staan en beter naar hen moeten luisteren. Het moet daarbij niet uitmaken wie iemand is om gehoord te worden. “Iedereen moet gelijk behandeld worden,” besluit hij.

Allal Ennahachi neemt in de raadsvergadering van 16 december officieel afscheid van de raad. In diezelfde vergadering wordt Jeroen Bosman geïnstalleerd, die van 2014 tot 2018 al eerder actief was in de gemeenteraadsfractie, waarvan één jaar als raadslid. Jeroen zal de portefeuilles Zorg & Welzijn, Werk & Inkomen, Economie, Inclusieve samenleving en Kunst & Cultuur op zich nemen. De fractie en het bestuur van GroenLinks Baarn zijn Allal zeer erkentelijk voor zijn jarenlange bevlogen inzet in de raad en zijn blijvende betrokkenheid achter de schermen.