Op de kop af een jaar geleden verrichtte GroenLinks in deze raadszaal samen met VoorBaarn, PvdA en D66 de aftrap voor een ambitieus project. Een project waarin we Baarnaars meer betrekken bij politiek en beleid. Waarin we werken aan een gemeente voor de gemeenschap.
Mooie woorden die verwachtingen wekken bij onze kiezers. Dat betekent: hard werken. Aanjagen én geduld betrachten. En omgaan met de uitdagingen op je pad.
Krankzinnige gasprijzen en een gierende inflatie die alles duurder maken. Een schreeuwend tekort aan mensen die het werk moeten doen. Missers uit het verleden die tijd en geld opeisen die je anders had willen besteden. Het vooruitzicht dat de bomen niet tot in de hemel blijven groeien.
Het leidt soms tot frustratie en ongeduld. Ook bij ons.
Temidden van die uitdagingen is het het college gelukt werkelijk in gesprek te gaan met mensen. Door ideeën uit de samenleving op te halen. Eén-op-één te sparren. Inwoners meer zeggenschap te geven over hun buurt en hun dorp. Met resultaat. We horen op straat dat de gemeente meer benaderbaar wordt.
Tekenend is het enthousiasme waarmee het college een burgerberaad over duurzaamheid en een inwonerforum over de Brink aankondigt. Deskundigen houden ons voor dat het succes van burgerfora staat of valt met het commitment van de raad om de resultaten over te nemen. We vragen het college daarom om de raad nadrukkelijk mee te nemen bij de uitwerking van onderwerpen en vraagstelling.
Soms lijkt het alsof de gemeente vooral praat en onderzoekt. Dat is een versimpeling. Ja, er is veel onderzocht. Maar dat is nodig als je zaken structureel anders wilt aanpakken. Als je niet alleen voor de quick fix gaat, maar ook voor duurzame verbetering.
En nu, precies een jaar na dato naderen we een kantelpunt. Het punt waarop de veranderingen zichtbaar moeten gaan worden. "Focus op uitvoering" is het motto van de Perspectiefnota. Een terecht motto. Want onze opdrachtgever - de kiezer - vraagt om actie.
De inbreng van GroenLinks in het coalitieakkoord rust op vijf speerpunten. Er is al het nodige gerealiseerd, in gang gezet en in voorbereiding. Maar we hebben zeker nog wat wensen.
Wonen
Als coalitie hebben we een nieuwe Visie Wonen aangekondigd waarin de gemeente het heft in handen neemt om te zorgen voor de woningen die Baarn nodig heeft.
Het roer moet écht om. Bijna iedere maand bespreken we in deze raad een bouwplan en bijna altijd gaat het om dure koopwoningen. Want die leveren het meeste op. Maar wat GroenLinks betreft is wonen geen markt. Ruim 800 woningzoekenden in Baarn kopen niets voor de winstmarges van de ontwikkelaar. Die willen een betaalbaar dak boven hun hoofd.
De nieuwe Visie Wonen komt dit najaar naar de raad. En we hebben al kunnen meekijken bij de voorbereidingen. Ik kan u zeggen: er gaat echt iets veranderen. We gaan ervoor zorgen dat we woningzoekenden sneller aan een betaalbare woning helpen. We zetten de boel in beweging. Met bouwen, verbouwen, ombouwen en splitsen. Met maatregelen tegen speculatie. En met strengere eisen aan ontwikkelaars. Zaken die rechtstreeks uit ons verkiezingsprogramma komen.
Duurzaamheid
Er is geen twijfel mogelijk: we moeten vaart maken met de energietransitie. Het is jammer dat het Rijk lang heeft getreuzeld, want onze inwoners en ondernemers willen wel. En niet te vergeten onze woningbouwcorporatie. Loop of fiets maar eens een uurtje door Baarn en je ziet het.
Dankzij de inzet van onze fractie kunnen eigenaren van monumenten en woningen in beschermd dorpsgezicht hun woning nu makkelijker verduurzamen. Wat ons betreft doen we er nog een schepje bovenop. We komen daarom met een motie met het voorstel om te stoppen met het heffen van leges voor verduurzaming. Want oude panden verduurzamen zet zoden aan de dijk.
Echt grote klappen maken we pas als we woningen en gebouwen radicaal anders gaan verwarmen. Met de Warmtevisie heeft dit college een belangrijke hobbel genomen. Stapsgewijs gaan we van het gas af. In samenspraak met inwoners en ondernemers. Met oog voor nieuwe technieken. Wie weet verwarmen we straks een hele woonwijk met warmte uit de Eem.
De ambtenaren die de energietransitie aansturen komen om in het werk. Daardoor gaat het allemaal minder snel dan onze fractie zouden willen. We hebben behoefte aan een routekaart voor de verschillende projecten, zodat we als raad kunnen beslissen hoe we de komende jaren meters gaan maken. Samen met D66 werken we aan een motie op dit punt.
Natuur en groen
De fractie van GroenLinks kan niet wachten op de beloofde gebiedsvisie voor het buitengebied. Want die verrommelt snel. Denk aan de wildgroei aan hondenuitlaatterreinen of aan uitzwermende mountainbikers in de bossen. Is er al zicht op die gebiedsvisie?
Ook het groen in het dorp verdient aandacht. Het zorgt voor een prettige leefomgeving, brengt mensen tot rust en zorgt voor verkoeling en het vasthouden van water. Het vlot alleen nog niet zo met het vervangen van bomen die ooit zijn gekapt. Ook hier: gebrek aan personeel. We zijn blij dat het college dit weer gaat oppakken. Wat ons betreft zo snel mogelijk. En nu we het toch over bomen hebben: het vorige college heeft de kapvergunning voor bomen op kleinere percelen afgeschaft. De afspraak is om dat besluit terug te draaien, omdat juist de wijken met kleine tuinen flink zijn versteend. Kan het college vertellen wanneer we hier actie gaan zien?
Bestaanszekerheid
Dit college heeft laten zien dat het oog heeft voor mensen die in de knel komen. Met een eerlijke verdeling van de energietoeslag van het Rijk en simpele verduurzamingsmaatregelen voor inwoners met een slecht geïsoleerde woning, waardoor hun energielasten meteen omlaag gingen.
Armoede is een veelkoppig monster. Het afgelopen jaar heeft het college ervoor gezorgd dat allerlei organisaties in Baarn elkaar beter kunnen vinden, zodat zo vroeg mogelijk duidelijk wordt waar mensen in de problemen komen. Onze armoederegisseurs spelen daarin een cruciale rol. Het is goed om dat een keer te benadrukken.
Gelijke kansen
GroenLinks wil opkomen voor inwoners die niet automatisch in beeld zijn. Inclusie betekent letterlijk: insluiting. Omarming. Je hoort erbij. Wie je ook bent.
We zijn blij dat dit college aandacht heeft voor de leefwereld van jongeren. Dat we niet óver, maar mét jongeren praten. En niet alleen over problemen, maar ook over mogelijkheden om in Baarn jong te zijn. Voorzieningen voor hen kunnen niet langer wachten.
We kijken uit naar de inclusieagenda die dit najaar op stapel staat. Discriminatie voorkomen en onze inwoners gelukkiger maken is een investering waard. En we vragen om aandacht voor gelijke kansen in de openbare ruimte. Ooit is in de Mobiliteitsvisie beloofd om samen met Veilig Verkeer Nederland Baarn en de Stichting Gehandicaptenbelangen in kaart te brengen waar knelpunten ten aanzien van toegankelijkheid liggen. Beide organisaties bestaan inmiddels niet meer, maar de uitdaging ligt er nog steeds. We werken aan een motie om die opnieuw op te pakken.
Ten slotte de vraag: hoe gaan we dat betalen? Want vanaf 2026 wordt het spannend. Dan gaat de Rijksuitkering aan de gemeenten flink omlaag en stevenen we af op een begrotingstekort.
Het is goed dat het college volgend jaar al de stofkam door de begroting gaat halen. Dat helpt. Maar laten we ook eerlijk zijn: wellicht komen we ook voor een principiële keuze te staan. Bezuinigen of de lasten verhogen?
Wij horen dat veel inwoners openstaan voor iets hogere lasten, mits ze daar iets voor terugzien in Baarn. Dat zal ook steeds ons uitgangspunt zijn. Wat ons betreft rust er geen taboe op een toekomstige verhoging van de OZB. Want dat is de meest rechtvaardige inkomstenbron waarin de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
Voorzitter, op de kop af een jaar geleden stapte de fractie van GroenLinks Baarn met volle overtuiging in deze coalitie. Een coalitie van verandering. Er is hard gewerkt en de komende tijd gaan we de resultaten zien. Focus op uitvoering, met hier en daar wat accentverschillen. Wij gaan ervoor.
