Al zou ik het willen: er is niet aan te ontkomen. Angstaanjagende beelden van meedogenloosheid, verwoesting en menselijk leed. De oorlog is terug in Europa. Ineens zijn wij zelf ‘de regio’.
Het valt me zwaar om iets op papier te zetten over de komende gemeenteraadsverkiezingen en de manier waarop GroenLinks in Baarn het verschil maakt. Het lijkt triviaal en bijna ongepast om je druk te maken over een visie op het buitengebied van Baarn als zoiets tot voor kort vanzelfsprekends als veiligheid ineens niet meer zo vanzelfsprekend is. Als je ziet dat op nog geen tweeduizend kilometer keihard het recht van de sterkste geldt.
En toch… Juist nu is het van wezenlijk belang om te blijven geloven dat er in onze beschaving meer is dan het recht van de sterkste. Juist als GroenLinksers hebben we sinds jaar en dag pal gestaan voor de stem die niet vanzelfsprekend wordt gehoord. De stem van de inwoner die het niet op eigen kracht redt. De stem van de aarde die dreigt te bezwijken onder onze ongebreidelde consumptiedrift. De stem van de planten en dieren die steeds meer in hun voortbestaan worden bedreigd. De stem van wat kwetsbaar is.
Ik weiger te geloven dat er niets anders opzit dan te buigen voor het recht van de sterkste. Te buigen voor gedrag waarmee wij mensen – bewust of onbewust – de aarde vernielen, mensen in de steek laten en de zachtheid vermoorden. Voor economische, politieke en militaire systemen die dat gedrag niet begrenzen, maar juist bevorderen en aanmoedigen.
Het bestaansrecht van onze beweging is om dat gedrag, om die systemen te ontmaskeren, aan de kaak te stellen en waar mogelijk te veranderen. Te beschermen wat kwetsbaar is.
Niets lijkt in deze dagen meer zeker, maar het is de bedoeling dat begin volgend jaar de Omgevingswet van kracht wordt. Die wet geeft de gemeenten meer ruimte om zelf regels te stellen aan ontwikkelingen in de openbare ruimte. Dit gebeurt op basis van keuzes die per gemeente worden vastgelegd in een Omgevingsvisie. Waar willen we wonen? Waar werken? Waar recreëren? En wat GroenLinks betreft komen daar nog zeker twee vragen bij. Waar willen we onze eigen energie opwekken? En waar willen we de natuur met rust laten?
In de allerlaatste raadsvergadering van de periode 2018 - 2022 hebben we De Staat van Baarn vastgesteld. De Staat van Baarn geeft weer hoe Baarn er nu bijligt. In de raad noemde ik het “de foto op de poster die filmliefhebbers naar de bioscoop moet lokken. De poster van de film ‘De Omgevingsvisie’ ”. Een film die nog moet worden gemaakt. Zelfs het script is nog niet in detail uitgewerkt. Eigenlijk staat er alleen nog maar in waar de film in grote lijnen over gaat - elf thema’s die gaan spelen - en welke onvermijdelijke verwikkelingen er ergens in de film gaan langskomen - vier uitdagingen.
En wat GroenLinks betreft beschrijven die vier uitdagingen precies wat er bij de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart op het spel staat:
- behoud van het groene karakter van Baarn versus de noodzaak van passende woningen en een goede bereikbaarheid;
- behoud van de kwaliteit van landgoederen versus nieuwe verdienmodellen;
- versterken van de kwaliteit van de natuur versus opvangen van de recreatiedruk;
- behoud van de kwaliteiten van het cultuurhistorisch agrarisch landschap versus opwek van duurzame energie.
Het zijn uitdagingen die we herkennen uit de discussies die we de afgelopen jaren hebben gevoerd over ontwikkelingen in het buitengebied. Heftige discussies soms. Over het theehuis en de hondenuitlaatplaatsen in de natuur van Landgoed Pijnenburg. Over grootschalige opwek van zonne-energie in buitengebieden die deels natuurwaarde hebben. En natuurlijk over de plannen van de MeyerBergman Erfgoed Groep met Paleis Soestdijk en het Borrebos. Plannen waarvoor - zoals een inspreker het treffend verwoordde - de natuur en de inwoners van Baarn en Soest de prijs in natura gaan betalen. Hoe behulpzaam zou het zijn geweest als we die discussies hadden kunnen voeren vanuit een duidelijke visie op het buitengebied?
Met de komst van de Omgevingswet en de Omgevingsvisie die we in de nieuwe raadsperiode gaan opstellen kunnen we wat meer sturing geven aan het beantwoorden van de vragen die Baarn de komende jaren gaan veranderen. Dan laten we ons niet meer keer op keer verrassen door hogere overheden, landgoedeigenaren en projectontwikkelaars met grootse ideeën die niet per se goed zijn voor Baarn en de Baarnaars. Dan buigen we niet meer vanzelfsprekend voor het recht van de sterkste, maar nemen we zelf het heft in handen.
Beschermen wat kwetsbaar is. Daar gaat het in deze verkiezingen écht over.
