Terugblik op de raad - januari 2021

Juist in ons dichtbevolkte land moeten er gebieden zijn waar flora en fauna zich ongestoord kunnen ontwikkelen. Het is steeds opnieuw een uitdaging om in de lokale politiek steun te vinden voor deze visie. In deze terugblik drie actuele voorbeelden die afgelopen maand de fractie bezighielden.

HUP’pen voor HUS’sen

De bossen ten westen van de Amsterdamsestraatweg zijn eigendom van Staatsbosbeheer en een aantal particuliere landeigenaren. Verreweg het grootste particuliere landgoed is Pijnenburg: het omvat zo’n 10 procent van de totale oppervlakte van onze gemeente. Onlangs nodigde de landgoedeigenaar, de heer Insinger, mij uit om eens uitleg te geven over de manier waarop hij dit landgoed beheert. Hij rekende voor dat dat jaarlijks veel geld kost en dat hij dat moet terugverdienen met zogenaamde ‘kostendragers’. Door de jaren heen heeft hij op Pijnenburg verschillende van die kostendragers ontwikkeld. Bekende voorbeelden zijn Theehuis ‘Het Hoge Erf’ en het Klimbos aan de weg naar Lage Vuursche.

Afgelopen maand spraken we over een nieuwe kostendrager: de raad werd gevraagd een ‘verklaring van geen bedenkingen’ af te geven voor drie hondenuitlaatplaatsen (‘HUP’pen’), waar commerciële hondenuitlaatservices (‘HUS’sen’) gebruik van kunnen maken.

Het gesprek met de heer Insinger heeft me inzicht gegeven in de financiële kopzorgen van landeigenaren. Toch heeft onze fractie als enige besloten niet in te stemmen met deze ontwikkeling. Doorslaggevend daarin was onze visie op natuur. Wij vinden dat drie HUP’pen die te veel belasten. Natuurbeschermers vertelden ons dat de bewegingsvrijheid van het wild wordt beperkt, de vegetatie beschadigd en de arme zandgronden aangetast door de uitwerpselen van de honden.

Wie wind zaait…

In 2015 is het Klimaatakkoord ondertekend. De ondertekenaars hebben zich uitgesproken om werk te maken van de transitie van fossiele naar duurzame energie. Hiertoe is ons land verdeeld in regio’s die elk een Regionale Energiestrategie (RES) moeten ontwikkelen. Dat betekent onder andere: zoeken naar geschikte locaties voor collectieve opwekking van duurzame energie: zonnevelden en windmolens.

Even ten westen van Lage Vuursche komen drie energieregio’s samen: Amersfoort, Hilversum en Utrecht. De gemeente De Bilt, gelegen in de energieregio Utrecht, heeft als één van de mogelijke locaties voor een aantal grote windturbines zijn oog laten vallen op een open terrein in het Maartensdijkse Bos. Deze locatie ligt echter hemelsbreed nog geen kilometer van de dorpskern van Lage Vuursche, gelegen in de energieregio Amersfoort. Gevolg: grote onrust in het dorp. Hoewel het pas om een eerste verkenning gaat, is een petitie tegen de windturbines al negenduizend keer ondertekend.

Voor ons als groene partij schept dit wel een dilemma. Enerzijds zijn we groot voorstander van de ontwikkeling van duurzame energiebronnen; anderzijds willen wij zuinig zijn op onze natuur. Daarom hebben we vorig jaar in de raad steun gegeven aan een motie die uitspreekt dat in de gemeente Baarn geen windmolens in kwetsbare natuurgebieden mogen komen.

Overigens kan het niet zo zijn dat de ene regio zonder overleg windmolens projecteert op een plaats waar deze overlast gaan veroorzaken voor inwoners in een aangrenzende regio. Dat vereist overleg en afstemming. En die boodschap is op de informatieavond in Lage Vuursche duidelijk meegegeven aan de bestuurders van de gemeente De Bilt.

Inspraak loont!

Ik noemde al het begrip ‘kostendrager’. In de plannen voor Paleis Soestdijk speelt dat begrip een grote rol. Projectontwikkelaar MeyerBergman Erfgoed Groep wil de herontwikkeling van het ‘ensemble’ financieren door woningbouw op de plaats van de huidige marechausseekazerne. Daarvoor zou ook een stuk omliggend bosgebied - inmiddels wijd en zijd bekend als het Borrebos - moeten wijken.

Afgelopen zomer steunde GroenLinks, na aanname van vele moties en amendementen, het raadsvoorstel om het voorontwerp-bestemmingsplan Paleis Soestdijk vrij te geven voor inspraak. Op het eerste gezicht een vreemde move voor een partij die natuur hoog in het vaandel heeft. In eerste instantie leverde ons dat dan ook de nodige kritiek op van natuurbeschermers en -liefhebbers.

Onlangs bleek dat onze tactiek een goede was: de vrijgave van het voorontwerp-bestemmingsplan heeft geleid tot maar liefst negenenveertig zienswijzen vanuit de Baarnse samenleving, waarvan een groot aantal over de aantasting van de natuur ten behoeve van het Alexanderkwartier. Hiermee geconfronteerd koos de MeyerBergman Erfgoed Groep eieren voor zijn geld: er komt een nieuw, minder ingrijpend plan. De volgende stap – behandeling van het ontwerp-bestemmingsplan – is daarmee verschoven van maart naar september.

Onze inwoners hebben massaal gesproken. Met als gevolg dat er nog steeds zicht is op een plan waarin de natuur zo veel mogelijk wordt ontzien. Wij blijven daar scherp op en houden ons te allen tijde het recht voor om tegen de hele ontwikkeling te stemmen als de consequenties voor de natuur ons niet zinnen.

Opvallend aan de drie voorbeelden: ze spelen allemaal in het gebied ten westen van de Amsterdamsestraatweg. En dat is niet voor niets. In dit gebied komen namelijk een aantal tegenstrijdige belangen samen: rustig wonen, recreatie, cultuurhistorie en natuur. En dat zorgt voor grensconflicten.

Het raadsvoorstel over de HUP’pen voor de HUS’sen was voor ons aanleiding om samen met de BOP en de PvdA een voorstel in te dienen om voor het gebied versneld een Gebiedsvisie te ontwikkelen. Dan heb je in de toekomst een toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen. Nu wordt op 1 januari 2022 de Omgevingswet van kracht. Iedere gemeente is verplicht om een Omgevingsvisie te ontwikkelen waarin wordt beschreven welke ontwikkelingen in een bepaald gebied gewenst zijn en welke niet. Het inrichten van de samenleving aan de hand van wat je belangrijk vindt. Wij blijven toezien op het belang van de natuur en hebben gedaan gekregen dat het gebied ten westen van de Amsterdamsestraatweg bij het opstellen van de Omgevingsvisie straks het eerst aan de beurt komt.

Alle raadsvergaderingen van januari zijn terug te kijken via de raadsinformatiesite van de Gemeente Baarn.